Zorgkundige mag straks meer zorgen toedienen aan de patiënt

Zorgkundigen zullen straks bijkomende taken mogen uitvoeren bij een patiënt, zoals het toedienen van oogdruppels of het meten van de suikerspiegel of de bloeddruk. Dat heeft minister van Volksgezondheid Maggie De Block beslist. Via een vorming van 150 uur worden zorgkundigen opgeleid voor die nieuwe handelingen.

Minister De Block (Open Vld): “Zorgkundigen staan altijd en overal klaar om de patiënt te helpen. Door hun takenpakket te verruimen, versterken we hun rol: zij zullen straks meer zorgen mogen toedienen na delegatie door een verpleegkundige. Zorgkundigen zien hun bevoegdheid zo uitgebreid, verpleegkundigen kunnen rekenen op een betere ondersteuning en de patiënt krijgt steeds de zorg van de best geplaatste zorgverlener.”

Juiste zorgverlener op juiste plaats

Er zijn momenteel 127.513 zorgkundigen actief in ons land. Ze zijn aan het werk bij patiënten thuis, in rusthuizen, ziekenhuizen en andere zorginstellingen. Vandaag mogen ze 18 taken uitvoeren na delegatie door een verpleegkundige. Het gaat bijvoorbeeld over de hygiënische verzorging van patiënten, het meten van de polsslag en de lichaamstemperatuur, preventieve maatregelen om infecties of doorligwonden te voorkomen…

Op het terrein bestaat er al langer vraag om dit takenpakket uit te breiden, en daar geeft minister De Block nu gevolg aan. Zorgkundigen zullen straks vijf bijkomende handelingen (zie kaderstuk) mogen uitvoeren. Minister De Block: “Zorgkundigen krijgen zo meer verantwoordelijkheid, en verpleegkundigen krijgen tijd vrij om hun meer gespecialiseerde kennis en kunde in te zetten voor de patiënt. Op die manier kunnen we onze zorgende handen inzetten waar ze het meest nodig zijn.”

De hervorming moet ook helpen om het beroep van zorgkundige, dat in Vlaanderen op de lijst van knelpuntberoepen staat, aantrekkelijker te maken.

Bijkomende opleiding

Om de nieuwe handelingen te mogen uitvoeren, zullen zorgkundigen 150 uur vorming moeten volgen. Maximaal de helft van de bijkomende uren zal gebeuren via een praktijkstage. Minister De Block: “Op die manier garanderen we de veiligheid en de kwaliteit van zorg aan de patiënt.”

Het is aan de deelstaten om de basisopleiding tot zorgkundige aan te passen vanaf 1 september 2019, zodat alle zorgkundigen die in de toekomst afstuderen over de juiste competenties beschikken. Wie al als zorgkundige aan de slag is, zal een bijkomende opleiding kunnen volgen.

Paul Cappelier, voorzitter van de Belgische Federatie voor Zorgkundigen: “We pleiten al langer voor een uitbreiding van het takenpakket van de zorgkundige. Dat die er nu komt, is een goede zaak. We zullen de vorming nu concreet invullen samen met de sociale partners en de onderwijsinstellingen.”

Modernisering van verpleegkundige zorg

Het KB dat het takenpakket van de zorgkundige uitbreidt, verschijnt op 18 maart 2019 in het Belgisch Staatsblad. Na de omzetting van de Europese richtlijn over de opleiding tot verpleegkunde en de invoer van een wettelijk kader voor de verpleegkundig specialist is dit een nieuwe stap in de modernisering van het verpleegkundig zorgdomein.

Vijf bijkomende handelingen

• Meten van de parameters van de verschillende biologische functiestelsels, met inbegrip van glycemiemeting door capillaire bloedafname. De zorgkundige moet de resultaten van deze metingen tijdig en accuraat rapporteren aan de verpleegkundige.
• Toedienen van medicatie die is voorbereid door een verpleegkundige of een apotheker (met uitsluiting van verdovende middelen) op de volgende manieren: oraal (inclusief inhalatie), rectaal, oogindruppeling, oorindruppeling, percutaan, subcutaan (enkel gefractioneerde heparine).
• Oraal toedienen van voeding en vocht.
• Manueel verwijderen van fecalomen (verharde brokjes stoelgang).
• Verwijderen en opnieuw aanbrengen van verbanden en van kousen ter preventie en/of behandeling van veneuze aandoeningen.